Müşterilerimizle artık bir aile gibi olduk. Mağazamıza ailenin en küçük bireyleri olan çocukları geldiğinde ilk sorumuz göz muayenesi olup olmadıklarıdır. Genellikle naif bir şekilde aldığımız cevap “hayır” oluyor. Canımızdan çok sevdiğimiz çocuklarımıza istemeden zarar verebiliyoruz. Gözlerde oluşabilecek çoğu kalıtsal sorunlar 4 yaş öncesinde yapılacak basit bir göz muayenesiyle giderilebilir.
Küçük Sizlerle Aralık ayı 4youreyes dergisinden bir yazı paylaşmak istiyoruz. Çocuğumu ne zaman göz muayenesi yapmalıyım sorusunu cevaplayan bir yazı.
4 YAŞINDAN ÖNCE GÖZ MUAYENESİ ŞART
Aslında okula başlamadan hemen önce değil; çocukların 4 yaşına gelmeden önce herhangi bir sorun olmasa bile mutlaka bir göz doktoru tarafından muayene edilmesi gerektiğini belirten doktorlar, okula başlamadan önce çocukları göz kontrolünden geçirmenin, göz problemlerine bağlı öğrenme güçlüğünü önleme açısından büyük önem taşıdığını söylüyor. Doğduklarında ancak belirli oranlarda görebilen bebekler gözlerini kullandıkça görme potansiyelleri artıyor. Rutin doktor kontrollerinin dışında,en geç 1 yaşına kadar bebeğinizin göz muayenesini de yaptırmamız gerekiyor. Aksi takdirde erken tanı sayesinde, çözümlenebilecek sorunlar kalıcı hastalıklara neden olabiliyor. Yapılan araştırmalar sonucunda çocukların ilk 9 yaş içinde görme sisteminin tam olarak geliştiği ve daha sonra belirgin bir değişiklik olmadığını görülmüştür. Bu yüzden 1 yaşından itibaren çocuklarımızın göz sağlığı için rutin göz muayenelerini unutmamalıyız.
EN ÇOK ŞAŞILIK GÖRÜLÜYOR
Bir çocuğun gözlerin aynı hizaya gelememesi,paralel olmaması durumunda şaşılık oluşuyor.Doğuştan ya da sonradan ortaya çıkabilen şaşılığın göz tembelliği sebebi olduğuna da dikkati çeken doktorlar ailelere şu uyarıda bulunuyor: “Şaşılıkta gözlerden biri direkt olarak görürken, diğer göz yukarı,aşağı ya da dışa doğru kaymış olabilir.Gözler aynı hizada olmadığında, beyne gönderilen görüntüler tek bir imaj haline dönüştürülmeyecek kadar birbirinden farklıdır. Şaşılık tedavi edilmediğinde beyin aynı hizada olmayan gözü dikkate almaz.Bu sebeple çocuğun gözünde kayma varsa vakit kaybetmeden göz hastalıkları uzmanına başvurmalıdır. ”Şaşılık ailelerin kolaylıkla fark edebileceği bir durum.
İki temel sebepten kaynaklanıyor: Hipermetropi sebebiyle odaklanma arasında gözün içe doğru kayması gözleri aynı hizada tutamayan göz kasları. Bir de “Yalancı Şaşılık” adı verilen durumdan söz ederek şu açıklamalarda bulundular: ”Bebeğin geniş burun kanadı göz akının bir kısmını kapladığı zaman yalancı şaşılıktan söz edilir. Bu, bebeğin gözlerinin şaşı gibi bakışına neden olur. Bebeğin burnu gelişim göstermedikçe şaşı gözlerin görünümü de ortadan kalkar. Şaşılıkla bu durumun karıştırılmaması için doktorun tanı koyması gerekir”
GÖZ TEMBELLİĞİ TEDAVİSİ ERKEN YAPILMALIDIR
Belli bir numaranın üstündeki hipermetrop veya astigmatı olan bir göz, çocukluk çağında iyi ve net görmeyi öğrenemediği için tembel kalabilir. Ayrıca iki göz arasındaki numara farkı fazla olduğunda,daha yüksek numaralı olan göz tembel kalır. Göz tembelliği,tedavisi ancak 9-10 yaşına kadar mükemmel olan önemli bir göz problemidir. Tembellik tedavisinde ne kadar geç kalınırsa sonuç o kadar başarısız olur.Bu yüzden, çocukların en geç 3-4 yaşında göz muayenesinden geçirilmeleri önerilir. Göz tembelliği tedavisinde iyi gören göz kapatılarak tembel gözün tek başına görmeyi öğrenmesi sağlanır.
ŞAŞILIK GÖZ TEMBELLİĞİNE NEDEN OLUR
Şaşılık,gözlerin paralel bakamaması durumudur. Gözlerin bir tanesi hedefe bakarken diğeri başka bir yere yönelmiştir. Şaşılık tek gözde ise şaşı göz az görür ve tembellik kalır. Şaşı gözlerde derinlik hissi yoktur veya çok az gelişmiştir. Şaşılıklar; çocukluk çağı şaşılıkları, paralitik şaşkınlıklar ve ikincil şaşılıklar olarak 3 ana sınıfa ayrılabilirler. Çocukluk şaşılıklarının en sık rastlanılkanları içe ve dışa şaşılıklardır. Bazen tek bazen çift taraflı olabilirler. İçe şaşılıklar genellikle hipermetrop gözlerde gözlenir. Bu şaşılıklar bazen sadece gözlük kullanımıyla düzelebilir. Gözlükle tam olarak düzelemeyen şaşılıkların ise ameliyatla düzeltilmeleri gerekir. Sürekli kayan göz az görür ve iyi görmeyi öğrenemez tembel kalır.
KATARAKTA DİKKAT!
Katarakt sadece yaşlılara da özel bir hastalık değil. Bebeklerde de katarakt görülüyor. Bebeklerde katarakt tedavisinin zamanlaması çok büyük önem taşıyor. Tek gözde görülen kataraktlarda,kalıcı olarak tembellik sorunu görülüyor. Dolayısıyla hekimin katarakt tanısı koyar koymaz cerrahi müdahale yapması gerekir. Belirtilerini anlamakta ise ailelere büyük rol düşüyor. Bebeğin göz bebeklerinin ikisinin de aynı renk olmaması, göz bebeğinin beyazımsı, gri olması, çocuğun anneyi gördüğünde ilgisiz kalması ve ışığı fark etmemesi en önemli belirtiler arasında yer alıyor.
DIŞA KAYAN GÖZLER MİYOP OLUR
Çocukluk çağında dışa kayan gözler çoğunlukla miyopturlar. Dışa kayma bazen gizli bazen aşikar olabilir. Bu tip şaşılıkta güneş ışığı gizli şaşılığı aşikar hale getirebilir. Çocuk, güneşte, dışa kayan gözünü tek taraflı kapatma eğilimindedir. Bazen tek bazen çift taraflı olabilirler. Tek taraflı dışa kaymalarda derinlik hissi azalmıştır. Tembellik de gelişebilir. Şaşılıkların en önemli sebeplerinden biri de göz kaslarına gelen sinirlerin felcidir.
Bu felçler bazen doğuştan bile mevcutken, bazen travma veya ateşli hastalıklar sonucu da ortaya çıkabilirler. Ayrıca gözün optik ortamında bir engel, ikincil şaşılığa görmeyen gözün içe kaymasına neden olabilir.
KAYNAK: 4eyes Optik Magazin Dergisi ARALIK 2011/60